زیرا لایحه اولیه دولت در کمیسیون تلفیق و بودجه طی هفتههای گذشته مطابق نظرات نمایندگان مجلس مورد اصلاح و تغییر قرار گرفته بود. اینکه به کمیسیون تلفیق 72ساعت مهلت داده شود تا اصلاحات مورد نظر نمایندگان را اعمال کند امری کاملا غیرکارشناسی و خارج از عرف است. بر این اساس، پیشبینی میشود که کمیسیون در این زمان کوتاه با انجام برخی اصلاحات جزئی، همان لایحه را به صحن علنی مجلس بفرستد و در رأیگیری مجدد نمایندگان به تصویب برسد.
نمایندگان باید توجه داشته باشند که اقتصاد کشور نیاز به اصلاحات فوری و مبرم دارد و با برخوردهای سیاسی و غیرکارشناسی این هدف محقق نخواهد شد. آنها باید بدانند به هر میزانی که این اصلاحات به تأخیر بیفتد، هزینه انجام اصلاحات نیز سنگینتر خواهد شد. لذا اقتصاد فرمانبردار نیست و با اقتصاد دستوری نمیتوان کشور را اداره کرد.
لایحهای که دولت برای بودجه 97ارائه داده است حاوی اصلاحات قابل توجهی است، اما چنانکه شاهد هستیم با موانعی روبهرو شده است؛ نگاهی کلی به لایحه بودجه 97نشان میدهد که لایحه جدید از جهات مختلف تفاوتهای مشخصی با سالهای قبل دارد؛ درحالیکه حجم بودجه 97نسبت به سال گذشته 6.5درصد بیشتر شده است،
وابستگی بودجه به نفت در لایحه 97، با وجود افزایش هزینههای دولت کاهش یافته است؛ در سال96 منابع درآمدی دولت از نفت 114هزار میلیارد تومان بوده که در لایحه بودجه97 به 101هزار میلیارد کاهش پیدا کرده است. به این معنی که 13هزار میلیارد تومان از وابستگی دولت به نفت کم شده است. این در حالی است که حقوق کارکنان دولت بهطور متوسط 10درصد افزایش خواهد یافت. از طرف دیگر،
درآمدهای مالیاتی از 116هزار میلیارد تومان در سال 96، به 128هزار میلیارد تومان در سال 97افزایش پیدا کرده است. دیگر مشخصه مثبت لایحه بودجه 97 این است که هزینههای بهداشتی و درمانی دولت 17.2درصد رشد را نشان میدهد. با توجه به رشد 6.5درصدی حجم کل بودجه، این مسئله یک نقطه مثبت در سند بودجه تلقی میشود.
با این حال اعتقاد من بر این است که کشور نیاز به اصلاحات اقتصادی جدی تری دارد که اگر این اصلاحات صورت نگیرد کشور در بلندمدت با مشکلات جدی مواجه خواهد شد؛ کاهش هزینههای دولت و بهطور کلی هزینههای اداره کشور باید در راس اصلاحات اقتصادی مورد توجه قرار گیرد. اما این اصلاحات توسط دولت به تنهایی قابل انجام نیست، بلکه مجموعه حکومت باید در این جهت گام بردارد.
بودجه نهادهایی مانند مجلس، شورای نگهبان، مجمع تشخیص مصلحت، ستاد انقلاب فرهنگی و... نسبت به عملکردها و خروجیهای آن بسیار بالاست. برای مثال، بیش از 1000نفر از کارکنان مجلس از دولت حقوق دریافت میکنند! چرا حقوق این عده را دولت باید پرداخت کند؟
موضوع مهم دیگر در لایحه بودجه 97این است که دولت در راستای مدیریت بهینه بودجه، نباید پروژههای جدید عمرانی را در دستور کار خود قرار دهد چرا که هماکنون در کشور بیش از 600هزار میلیارد تومان پروژه نیمه کاره داریم که تکمیل آنها باید در اولویت قرار بگیرد. آنچه در بحث بودجه و اصلاحات اقتصادی حائز اهمیت است این است که انضباط مالی باید به کشور بازگردد؛ این مهم مستلزم اراده مجموعه حکومت است و از عهده دولت به تنهایی خارج است. برای مثال، در مورد پیشنهاد افزایش قیمت بنزین و یا قطع یارانهها چنانکه شاهد بودیم مخالفان دولت چنان فضایی را ایجاد کردند که امکان انجام اصلاحات در این بخشها را دشوار کرد.
از نقطه نظر کمیسیون برنامه و بودجه، یارانه فقط و فقط باید به سه دهک پایینی(معادل 24میلیون نفر) پرداخت شود. این در حالی است که امروز 96درصد مردم در حال دریافت یارانه هستند. در پایان باید تأکید کرد که تنها چاره اقتصاد ایران، انجام اصلاحات است که اصلاحات ساختاری در نظام اداری، اصلاحات مالی در سند بودجه و اصلاح سیستم پولی و بانکی را شامل میشود. انجام این اصلاحات نیازمند وجود احزاب سیاسی فعال و فراگیر و آزادی فعالیت احزاب است و بهطور کلی مسیر آن از صندوق انتخابات میگذرد.
نظر شما